સંઘના નાણાંકીય બાબતો પર લાંબા સમયથી ચાલી રહેલી ચર્ચા અંગે RSS વડાએ સ્પષ્ટતા કરી, સમજાવ્યું કે ભંડોળ ‘ગુરૂ દક્ષિણા‘માંથી આવે છે

(જી.એન.એસ) 
જયપુર, તા. ૧૮
રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (RSS) ના વડા મોહન ભાગવતે શનિવારે પુનરોચ્ચાર કર્યો કે સંગઠન મુખ્યત્વે ગુરુ દક્ષિણા દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવે છે, જે તેના સભ્યો દ્વારા આપવામાં આવતી સ્વૈચ્છિક દાન છે. જયપુરમાં એક કાર્યક્રમમાં બોલતા, ભાગવતે કહ્યું કે ભલે આ પ્રશ્ન પહેલા ઘણી વખત ઉઠાવવામાં આવ્યો હોય, પરંતુ કેટલાક લોકોને હજુ પણ એ માનવું મુશ્કેલ લાગે છે કે RSS ફક્ત તેના સ્વયંસેવકોના સમર્પણ અને યોગદાન દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે.
સ્પષ્ટતા છતાં ભંડોળ અંગે શંકાઓ યથાવત છે. એકાત્મ માનવદર્શન રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ફાઉન્ડેશન દ્વારા આયોજિત દીનદયાળ મેમોરિયલ લેક્ચરમાં શ્રોતાઓને સંબોધતા, ભાગવતે કહ્યું કે RSS વિશેના બધા પ્રશ્નોના જવાબ અગાઉ આપવામાં આવ્યા છે, સિવાય કે એક - સંઘને ભંડોળ કેવી રીતે આપવામાં આવે છે.
તેમણે ફરીથી સમજાવ્યું કે સંગઠન તેના સભ્યોની "સમર્પણની ભાવના" દ્વારા કાર્ય કરે છે. "લોકોને એ માનવું મુશ્કેલ લાગે છે કે સભ્યો પોતાના ખર્ચે સંઘ ચલાવે છે," ભાગવતે ઉમેર્યું કે સ્વયંસેવકો મજબૂરીથી નહીં પરંતુ હેતુ પ્રત્યેની પ્રતિબદ્ધતાથી ગુરુ દક્ષિણા આપે છે.
‘ભારત માઇલ દર માઇલ વધી રહ્યું છે,‘ ભાગવત કહે છે વૈશ્વિક મંચ પર ભારતના વધતા જતા કદ પર પ્રકાશ પાડતા, ભાગવતે નોંધ્યું કે વિશ્વ મુખ્ય વૈશ્વિક પડકારોના ઉકેલ માટે ભારત તરફ વધુને વધુ જાેઈ રહ્યું છે. "ઇંચ દર માઇલ વધવાને બદલે, ભારત હવે માઇલ દર માઇલ આગળ વધી રહ્યું છે," તેમણે કહ્યું.
તેમણે ટિપ્પણી કરી કે ભારત પાસે વૈશ્વિક મુદ્દાઓને સંબોધવા માટે બૌદ્ધિક ઊંડાણ છે અને વિશ્વભરમાં વધતો આદર મેળવે છે. વૈશ્વિક સંઘર્ષો અને રાષ્ટ્રવાદ પર પ્રતિબિંબ વૈશ્વિક સંઘર્ષોના ઇતિહાસની ચર્ચા કરતા, RSS વડાએ કહ્યું કે યુદ્ધો ઘણીવાર રાષ્ટ્રવાદમાંથી ઉદ્ભવે છે. તેમણે ઉમેર્યું કે જ્યારે વૈશ્વિક નેતાઓ આનો સામનો કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીયવાદની વાત કરવાનું શરૂ કરે છે, ત્યારે ઘણા લોકો હજુ પણ તેમના રાષ્ટ્રીય હિતોને બીજા બધા કરતા ઉપર રાખે છે.
‘સ્વયંસેવક માટે, RSS કાર્ય સર્વોચ્ચ છે‘ રવિવારે જયપુરમાં અન્ય એક કાર્યક્રમમાં, ભાગવતે "...ઔર યે જીવન સમરપિત" નામનું પુસ્તક વિમોચન કર્યું, જે રાજસ્થાનના ૨૪ સ્વર્ગસ્થ RSS પ્રચારકોના જીવન અને સમર્પણને પ્રકાશિત કરે છે. લોકાર્પણ સમયે બોલતા, તેમણે ભાર મૂક્યો કે RSS સ્વયંસેવકો અને પ્રચારકો માટે, સંગઠનનું કાર્ય હંમેશા સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા છે.
તેમણે કહ્યું કે RSS એ તેમને સરસંઘચાલક બનવાનું કહ્યું હતું અને તેમણે ખચકાટ વિના સ્વીકારી લીધું. "જાે કાલે સંઘ મને પદ છોડવા અને સફાઈ કામ કરવાનું કહેશે, તો હું પણ તે કરીશ," તેમણે ઉમેર્યું. ‘પ્રચારક માન્યતાની ઇચ્છા વિના કામ કરે છે.‘  સાચો RSS પ્રચારક ખ્યાતિ, માન્યતા કે પ્રસિદ્ધિ શોધતો નથી. "એક પ્રચારક પોતાના નામનો ઉલ્લેખ કર્યા વિના બધું જ આપે છે - સમય, શક્તિ, જીવન -" તેમણે કહ્યું.
તેમણે ઉમેર્યું કે પ્રચારકોની પહેલાની પેઢીઓએ જે સંઘર્ષોનો સામનો કર્યો હતો તે ઘણો મુશ્કેલ હતો અને ઘણા સમર્પિત કાર્યકરો તેમના યોગદાન છતાં અજાણ્યા રહ્યા. "અમે વિશ્વને અમારો ચહેરો બતાવવા માટે સંઘમાં જાેડાયા નથી," ભાગવતે નોંધ્યું.
તેમણે એમ પણ કહ્યું કે જેઓ સંઘની ભાવનાને સમજી શકતા નથી તેઓ તેના પર પ્રશ્ન ઉઠાવતા રહે છે કે ટીકા કરતા રહે છે, પરંતુ સ્વયંસેવકો પ્રતિબદ્ધ રહે છે. ટીકા છતાં RSS નો વિકાસ ચાલુ રહે છે
ભાગવતે કહ્યું કે બહારથી પ્રશ્નો, શંકાઓ અને ટીકા છતાં, RSS છેલ્લા સો વર્ષોમાં સતત વિકાસ પામ્યું છે. "જાે સંજાેગો અને ભાગ્ય પરવાનગી આપે, તો દરેક RSS સ્વયંસેવક પ્રચારક બનશે," તેમણે સંગઠનની નિ:સ્વાર્થ સેવાની મજબૂત પરંપરા પર ભાર મૂકતા ટિપ્પણી કરી.
જયપુરમાં થયેલા કાર્યક્રમોએ સંગઠનના ભંડોળને લગતા સતત પ્રશ્નોના ઉકેલ લાવવા અને તેના સ્વયંસેવકોના અતૂટ સમર્પણને રેખાંકિત કરવાના RSS વડાના નવેસરથી પ્રયાસોને પ્રકાશિત કર્યા.